سوره محمد

«سوره محمد» چهل و هفتمین سوره از قرآن کریم است و دارای ۳۸ آیه می باشد.

نزول سوره

«سوره محمّد» از سوره های مدنی است، و ابن عباس و قتاده گفته‌ اند تنها یک آیه از این سوره مکی است و این آیه هنگامى نازل شده است که پیامبر صلی الله علیه و آله قصد حرکت به سوى مدینه را داشته است و با حالت گریان به خانه کعبه نگاه کرده اندوهناک بوده است که آیه نازل مى‌شود: «وَ کأَینْ مِنْ قَرْیةٍ هِی أَشَدُّ قُوَّةً مِنْ قَرْیتِک...» (آیه ۱۳).

این سوره در ترتیب مصحف، چهل و هفتمین سوره و در ترتیب نزول، نود و پنجمین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره حدید و پس از آنسوره رعد نازل شده است.

تعداد آیات

سوره محمد به نظر بصریون چهل آیه، و به نظر کوفیون سى و هشت آیه و به نظر بقیه سى و نه آیه است. اختلاف آیات آن در دو آیه است، «أَوْزَارَهَا» آیه است به نظر همه، غیر از کوفیان و «لِلشَّارِبِینَ» آیه است به نظر بصریین.

محتوای سوره

این سوره کفار را به اوصاف خبیثه و اعمال زشتى که از خصائص ایشان است توصیف می‌کند، و مؤمنین را با صفات طیب و اعمال نیکى که دارند می‌ستاید، آن گاه آثار صفات مؤمنین را که نعمت و کرامت است، و آثار صفات کفار را که نقمت و خوارى است، بر مى‌شمارد. و خلاصه در این سوره، بین دو طائفه مقایسه شده، هم بین صفات و اعمالى که در دنیا دارند و هم بین آثارى که در آخرت مترتب بر اعمال آنان می‌شود. و در این میان بعضى از احکام قتال و جهاد را نیز بیان می‌کند.

فضیلت سوره

ابى بن کعب گوید که: پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: هر کس سوره «محمّد» را بخواند، بر خداوند لازم است که از جویبارهاى بهشت به او بنوشاند.

ابوبصیر از امام صادق علیه السلام روایت کرده است که فرمودند: هر کس سوره «محمد» را بخواند، هیچگاه در دینش شک وارد نخواهد شد و همیشه از شرک و کفر محفوظ خواهد بود تا آنگاه که بمیرد و پس از مرگش خداوند هزار فرشته را مأمور مى‌کند که در قبرش نماز بخوانند و ثواب نمازشان براى او خواهد بود و همراه او هستند تا این که او را در پیشگاه خداوند بجایگاه امنى مى‌برند و در امان خدا و پیامبرش محمد صلی الله علیه و آله مى‌باشد.

و نیز حضرت صادق علیه السلام فرموده‌اند: هر کس مى‌خواهد حال ما و حال دشمنان ما را بداند، باید سوره «محمد» را بخواند که در این سوره یک آیه در مورد ما و یک آیه در مورد دشمنان ما خواهد یافت.

پانویس

منابع

• فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‌۲۳، ص۳۴.
• محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ج‌۱۸، ص۳۳۸، قم ۱۳۷۴.
• ترتیب نزول سوره ها، در همین دانشنامه.

پیوست

سوره محمد/متن و ترجمه